Στις 4 Ιανουαρίου του 2020 ο πρώτος ασθενής με κορωνοϊό μπαίνει στο νοσομείο της Ουχάν – Ένα χρόνο μετά πάνω από 85.000.000 άνθρωποι έχουν νοσήσει – Παρά την… μεγαλύτερη ταξιδιωτική απαγόρευση που οργανώθηκε ποτέ η πανδημία που ξεκίνησε από την πόλη της Κίνας εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο
Ο 61χρονος άνδρας που ήταν τακτικός πελάτης στην αγορά της Ουχάν, δεν ένιωθε καλά όταν εισήχθη σε νοσοκομείο της Ουχάν, στις 4 Ιανουαρίου του 2020. Είχε υψηλό πυρετό, δυσκολία στην αναπνοή. Παρουσίαζε συμπτώματα μια βαριάς πνευμονίας και δεν ήταν ο μόνος, σε μια πόλη εκατομμυρίων κατοίκων, που δεν ένιωθε καλά στις αρχές του νέου έτους. Εκείνη την ίδια ημέρα η κυβέρνηση της Κίνας ενημέρωσε τον ΠΟΥ (Παγκόσμιoς Οργανισμός Υγείας) για ένα «ξέσπασμα» κρουσμάτων πνευμονίας χωρίς θάνατο. Μια εβδομάδα αργότερα ο 61χρονος Κινέζος ήταν ο πρώτος ασθενής που υπέκυψε στην νόσο του κορωνοϊού, που εξαπλώθηκε σε όλη την υφήλιο τους ερχόμενους μήνες με συνολικό αριθμό κρουσμάτων που ξεπέρασε τα 85.000.000! Ήταν κάτι που στην αρχή φαινόταν απλό, αλλά τελικά μόνο απλό δεν αποδείχτηκε στην συνέχεια με το ξέσπασμα της πανδημίας. «Αν σταματήσετε τα ταξίδια θα σταματήσετε την διασπορά του κορωνοϊού» έλεγαν οι ειδικοί, αλλά τελικά η μεγαλύτερη απαγόρευση ταξιδιών στην παγκόσμια ιστορία δεν απέτρεψε την εξάπλωση του ιού. Αυτού που πριν λίγα 24ωρα συμπλήρωσε έναν χρόνο ύπαρξης έχοντας αλλάξει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλη την υφήλιο και σπέρνοντας τη θλίψη της απώλειας σε δεκάδες χώρες.
Το θρίλερ της Ουχάν
Άνθρωποι έσβησαν μόνοι τους σε κρεβάτια εντατικών μονάδων, χωρίς να πουν ένα τελευταίο αντίο στους δικούς τους, μητέρες διασωληνώθηκαν και δεν είδαν ξανά τα παιδιά τους, ηλικιωμένοι έσβησαν στα σπίτια τους στο Μπέργκαμο γιατί οι εντατικές είχαν γεμίσει και γιατροί αποσωλήνωναν 75άρηδες για να σώσουν 40άρηδες! Η ανθρωπότητα έζησε ανείπωτες στιγμές επειδή όλα ξεκίνησαν από την αγορά θαλασσινών της Ουχάν, μια πόλη 11.000.000 κατοίκων και συγκοινωνιακός κόμβος, γύρω από την οποία συσπειρώθηκαν τα πρώτα κρούσματα του ιού. Οι πρώτες τέσσερις περιπτώσεις αυξήθηκαν σε δεκάδες μέχρι το τέλος του περσινού Δεκέμβρη, ενώ οι γιατροί γνώριζαν ότι όλοι οι ασθενείς είχαν μια ιογενή πνευμονία που δεν ανταποκρινόταν στις συνήθεις θεραπείες. Όπως προέκυψε όμως μέσα από έγκριτες αναλύσεις όπως αυτές των New York Times και του The Guardian που βασίστηκαν σε στοιχεία και εκτιμήσεις έγκριτων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και καθηγητών το πραγματικό μέγεθος της επιδημίας ήταν πολύ μεγαλύτερο. Επρόκειτο για ένα «αόρατο» δίκτυο 1000 -ή ακόμη μεγαλύτερο- ανθρώπων που είχαν κολλήσει και μετέφεραν τον ιό στην πόλη της Ουχάν και στις διάφορες γειτονιές της. Αυτοί μόλυναν κατά μέσο όρο τρία με τέσσερα άτομα ο καθένας ενώ οι Κινέζοι αξιωματούχοι επέλεξαν -συνήθη τακτική της συγκεριμένης χώρας- να σιωπήσουν και να μην δημοσιοποιήσουν τα τεκταινόμενα μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου. Τότε ειδοποίησαν την ΠΟΥ δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι η ασθένεια «μπορεί να προληφθεί και να ελεγχθεί» κάτι που ουσιαστικά δεν μπορούσε να συμβεί την δεδομένη περίοδο.
Η χρονική στιγμή για το ξέσπασμα της πανδημίας δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη, αφού εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι ταξίδευαν ή ετοιμαζόντουσαν να ταξιδέψουν για την Πρωτοχρονιά σε δεκάδες χώρες. Οι New York Times ανέλυσαν ενδελεχώς τον τρόπο που μετακινήθηκαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Baidu και μεγάλες εταιρίες κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες εντόπισαν τις κινήσεις εκατομμυρίων κινητών. Σύμφωνα με αυτά μόνο από την Ουχάν εκείνη την ημέρα -31 Δεκεμβρίου- αναχώρησαν 175.000 άνθρωποι, ενώ τις επόμενες εβδομάδες οι αναχωρήσεις αυξήθηκαν κι άλλο, αφού περίπου 7.000.000 αναχώρησαν τον Ιανουάριο μέχρι να επέλθει η απαγόρευση ταξιδιών. Χιλιάδες από αυτούς μολύνθηκαν με τον κορωνοϊό, ενώ μέχρι οι Κινέζοι αξιωματούχοι να επιβεβαιώσουν το πόσο εύκολα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο το κακό είχε γίνει και η κατάσταση ήταν πλέον μη αναστρέψιμη.
Ο φορείς και η διασπορά
Οι φορείς είχαν ήδη μεταφέρει τον ιό στο Πεκίνο, τη Σαγκάη και άλλες μεγάλες πόλεις και όταν στις 23 Ιανουαρίου η Ουχάν μπήκε σε καραντίνα ήταν θέμα χρόνου να ακολουθήσουν και άλλες πόλεις. Τα ταξίδια στο εσωτερικό της χώρας σταμάτησαν εντελώς. Κι ενώ τα κρούσματα στην Κίνα αυξάνονταν, οι διεθνείς αεροπορικές πτήσεις συνεχίστηκαν κανονικά και χιλιάδες άνθρωποι πέταξαν από την Ουχάν σε διάφορες πόλεις του κόσμου. Πάνω από 900 άτομα πέταγαν για Νέα Υόρκη κάθε μήνα, πάνω από 2.200 ταξίδεψαν στο Σίδνεϊ και πάνω από 15.000 επέλεξαν την Μπανγκόνγκ, τον πιο δημοφιλή προορισμό. Εκεί εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα εκτός Κίνας, μια 61χρονη γυναίκα που ταξίδεψε με πυρετό, έντονους πονοκεφάλους και ξηρό βήχα ενώ στις 23 Ιανουαρίου εμφανίζονται να νοσούν από τον κορωνοϊό άνθρωποι στο Τόκιο, την Σεούλ, την Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ, ενώ οι ΗΠΑ ανακοινώνουν τον πρώτο ασθενή στο Σιάτλ.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις το 85% αυτών που ταξίδευαν ήταν θετικοί στον Covid-19, μπορούσαν να τον μεταδώσουν και δεν ανιχνεύθηκαν ενώ μόλις στα τέλη του περασμένου Γενάρη η Ουχάν μπήκε σε καραντίνα. Τότε ήταν που οι αεροπορικές εταιρίες άρχισαν να ακυρώνουν πτήσεις, αλλά μόλις στις 31 Ιανουαρίου του 2020 οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι απαγορεύουν τις πτήσεις από την Κίνα σε μη Αμερικανούς πολίτες. Πλέον όμως ήταν πολύ αργά.
Εξάπλωση σε όλο τον κόσμο
Τα κρούσματα αυξάνονταν με πολύ γρήγορο ρυθμό σε περισσότερες από 30 πόλεις σε 26 χώρες, οι περισσότερες από τις οποίες είχαν αφίξεις ταξιδιωτών από την Ουχάν. Ο ιός άρχισε να εξαπλώνεται στις τοπικές κοινωνίες και σε κλειστούς χώρους όπως είναι οι εκκλησίες και τα εστιατόρια και να μολύνει ανθρώπους που δεν είχαν ταξιδέψει στην Κίνα. Ζούσαμε πλέον την αρχή της πανδημίας και μέχρι την 1η Μαρτίου του 2020 χιλιάδες περιπτώσεις είχαν αναφερθεί στην Ιταλία, το Ιράν και την Νότια Κορέα. Η χώρα μας μπαίνει κι αυτή στον «χορό» της πανδημίας και το πρώτο lockdown είναι γεγονός με την συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών να κλείνεται στα σπίτια. Βιώνουμε το πιο σιωπηλό Πάσχα των τελευταίων δεκαετιών, χωρίς γλέντια και μετακινήσεις, με ανθρώπους να ακούνε από τα μπαλκόνια τους το «Χριστός Ανέστη».
Η Κίνα δεν ήταν πλέον στο επίκεντρο του ξεσπάσματος. Κατάφερε μάλιστα να ελέγχει, να εντοπίζει και να απομονώνει συστηματικά τους ασθενείς, μειώνοντας στο ελάχιστο τα νέα κρούσματα, όπως έκαναν η Σιγκαπούρη, το Χονγκ Κονγκ και η Νότια Κορέα. Στην Αμερική όπου οι έλεγχοι ήταν ελλιπείς ο απερχόμενος πρόεδρος Τραμπ ανέστειλε τα ταξίδια από την Ευρώπη προς τις ΗΠΑ και δήλωσε ότι «ο ιός δεν έχει καμία πιθανότητα εναντίον μας». Οι τραγελαφικές ατάκες του και ένας ανύπαρκτος σχεδιασμός για τον κορωνοϊό που θέρισε την Νέα Υόρκη και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα των ΗΠΑ είχαν σαν συνέπεια η χώρα του να κατέχει την θλιβερή πρωτιά σε θανάτους από τον Covid-19…
Ένας χρόνος από το θρίλερ της Ουχάν που εξελίχθηκε σε παγκόσμιο εφιάλτη
